Metoda takiego zarządzania została pierwszy raz opisana w 1954 roku przez Petera Druckera w książce „Praktyka zarządzania”. Stwierdził on wtedy, że „…skuteczne zarządzanie musi kierować wizję i wysiłek całej kadry kierowniczej ku wspólnemu celowi (…)”. Podstawowym założeniem owej metody jest twierdzenie, że obszarami wymagającymi szczególnej uwagi w każdej firmie są: motywacja, inicjatywa i aktywność pracowników. To właśnie te czynniki są kluczowymi czynnikami decydującymi o wynikach i sukcesach każdego przedsiębiorstwa.
Zarządzanie przez cele w praktyce
W codziennej praktyce sprowadza się to do tego, że pracownicy pracują w oparciu o ustalone wcześniej cele indywidualne i pośredni. Od ich osiągnięcia uzależniona jest wysokość premii przyznawanej im na koniec danego okresu rozliczeniowego (najczęściej w ujęciu miesięcznym, kwartalnym i rocznym). Ustalanie celów odbywa się wspólnie – przez kierownika i jego podwładnego, a ich osiągnięcie powinno przybliżać przedsiębiorstwo do osiągnięcia ustalonych celów strategicznych. Okresowo przeprowadzane są wspólne przeglądy (pracownik wraz z przełożonym), które kończą się oceną dotychczas osiągniętych wyników.
Zalety zarządzania przez cele:
• Poprawa efektywności pracy kierownictwa;
• Poprawa efektywności pracy wszystkich pracowników;
• Usprawnienie krótko i długoterminowego planowania;
• Skoncentrowanie się na działaniach istotnych dla całej firmy;
• Jasne sprecyzowanie oczekiwań wobec danego pracownika;
• Usprawnienie egzekwowania oczekiwań wobec konkretnych pracowników;
• Sprecyzowanie zakresów odpowiedzialności pracowników i zespołów;
• Ułatwienie kontroli poziomu przestrzegania obowiązków i odpowiedzialności;
• Wzrost jakości pracy wykonywanej przez poszczególnych pracowników;
• Standaryzacja oceny pracy pracowników, dzięki czemu pracownicy są sprawiedliwiej oceniani, nagradzani i upominani;
• Poczucie współuczestniczenia w procesach decyzyjnych firmy pozytywnie wpływające na motywację pojedynczych pracowników;
• Budowanie w pracownikach poczucia, że wykonując codzienne zadania realizują własny plan rozwojowy
• Poprawa efektywności pracy kierownictwa.
Należy pamiętać, że zarządzanie przez cele ma sens tylko wtedy, gdy zostanie wprowadzone w całej firmie. Metoda ta powinna być oficjalnie przyjęta jako obowiązująca w danym przedsiębiorstwie i dotyczyć wszystkich pracowników oraz kadry kierowniczej.